Ik ben verbaasd, totaal confuus! Niet door het nieuwe werken, maar door
iets anders, al kan ik me voorstellen dat het uiteindelijk wel met elkaar te
maken heeft. Beide zaken stammen namelijk uit een kwantitatief calculerend management
– ik geef direct toe dat deze laatste uitspraak wetenschappelijk niet verantwoord
is.
Ik ben verbaasd, daar begon ik mee. In het afgelopen jaar heb ik mij
georiënteerd op een nieuwe subsidieaanvraag en wat daarmee samenhangt. En ik
vernam dat het woord “valorisatie” in de lucht hangt en van steeds groter
belang wordt. Valorisatie is het toepasbaar maken of zelfs het te gelde maken
van het onderzoek. Het onderzoek dat je doet, moet dus ten goede komen aan (een
deel van) de maatschappij – die heeft tenslotte betaald voor dat onderzoek. Zo
heeft NWO een folder gemaakt over valorisatie, waarin ze uitlegt dat je op
verschillende manieren je onderzoek ten dienste van de cultuur, de maatschappij,
de economie of de politieke participatie kunt maken. Voorbeelden zijn
populariserende publicaties, ontwikkeling van lesmateriaal of tentoonstellingen
in musea (Handreiking Kennisbenutting NWO
Geesteswetenschappen, april 2011, p.
5). Ja, we worden zelfs aangemoedigd om onderzoek te verspreiden onder
niet-wetenschappers door middel van ‘publicaties in populaire
(wetenschappelijke) tijdschriften’ en workshops (p. 6).
Tot zover snap ik het nog (al zitten er wel wat haken en ogen aan), maar
toen kwam het visitatierapport over het wetenschappelijk onderzoek van de
universiteiten. En wie schetst mijn verbazing toen ik vernam dat een aantal
dingen niet of nauwelijks meer meetelden: (1) populariserende artikelen –
totaal uit den boze; (2) hoofdstukken in bundels over een onderwerp, zodat het
onderwerp van verschillende kanten of vanuit verschillende disciplines wordt
besproken – waardeloos; (3) verrichtingen van bijzondere hoogleraren, mensen
die vanuit een bepaalde doelgroep aan de faculteit worden benoemd en hun studie
juist voor die doelgroep nuttig kunnen maken – tellen niet meer mee; (4)
lesmateriaal dat je voor je eigen studenten ontwikkeld, door NWO zeer aanbevolen
– niet meer doen! (5) elk artikel dat in het Nederlands geschreven is – fout!!
Het enige wat goed telt, is een internationaal, dus niet Nederlands, artikel in
een peer-reviewed tijdschrift. Weg valorisatie.
En zo moet ik subsidie aanvragen. Aan NWO beloven dat ik ga valoriseren,
maatschappelijk en cultureel van belang zal zijn – om afgestraft te worden bij
de visitatie als ik dat ook werkelijk doe.
P.S. Het stuk van Dirk Vlasblom,
‘Losgezongen van het eigen land’ over eenzelfde problematiek binnen de
sociologie (NRC Weekend, zaterdag 18
mei, Wetenschap p. 7) is me uit het
hart gegrepen.
P.P.S. Ik geef toe dat ik me ook heb
laten beïnvloeden door Stanley Hauerwas, The
State of the University (Blackwell Publishing 2007).